Matematyk, fizyk i filozof w jednej osobie, którego umysł potrafi zagłębić się w najbardziej skomplikowane zagadnienia wszechświata. Jego praca nad czarnymi dziurami i teorią względności przyniosła mu zasłużone miejsce w panteonie największych naukowców naszych czasów. Sir Roger Penrose to człowiek mający realny wpływ na dzisiejszą naukę oraz naszą wiedzę o Wszechświecie.
Swoją naukową podróż Roger Penrose rozpoczął studiując na Kolegium Uniwersyteckim w Londynie. W 1952 uzyskał tam tytuł licencjata z matematyki z wyróżnieniem First Class Honours. Pięć lat później obronił doktorat z geometrii algebraicznej zatytułowany “Metody tensorowe w geometrii algebraicznej”. Wspólnie ze swoim ojcem stworzył dobrze znane złudzenie optyczne Trójkąt Penrose’a nazywając je “niemożliwością w najczystszej postaci”. Figura ta będąc zainspirowana pracami Mauritsa Cornelisa Eschera, później sama stała się natchnieniem dla artysty przy tworzeniu “Wchodzenia i schodzenia” oraz “Wodospadu”. Penrose jest również twórcą teorii twistorów, która stanowi próbę połączenia ogólnej teorii względności z mechaniką kwantową. Jego innowacyjne podejście do matematycznego opisu czasoprzestrzeni otworzyło nowe perspektywy w badaniach nad strukturą wszechświata. Współpracował ze Stephenem Hawkingiem, a ich praca poskutkowała udowodnieniem twierdzenia o osobliwości w ogólnej teorii względności.
Sir Roger Penrose jest autorem wielu istotnych dla rozwoju nauki teorii i dowodów. Za jeden z nich w 2020 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Wykazał on bowiem, że ogólna teoria względności przewiduje powstawanie czarnych dziur. Jest również laureatem innych prestiżowych odznaczeń, np. Medalu Królewskiego, Nagrody Wolfa w dziedzinie fizyki czy Medalu Copleya.
Oprócz zajmowania się tylko naukami ścisłymi, Roger Penrose łączy je z czymś tak abstrakcyjnym i nienamacalnym jak ludzka świadomość. W swoich bestsellerowych publikacjach na ten temat, takich jak “The Emperor’s New Mind” czy “Shadows of the Mind” bada on powiązania między fizyką a ludzkim umysłem. Za przełomowe odkrycia w tej dziedzinie Roger Penrose zdobył niedawno nagrodę im. Stanisława Lema w kategorii nauka. Prof. Dawid Kielak przyznał w wywiadzie, że jest fanem właśnie tych bardziej filozoficznych rozważań. Posłuchaj całego nagrania i sprawdź co jeszcze naukowiec ma do powiedzenia na temat działalności Rogera Penrose’a.
Sir Roger Penrose do dzisiaj aktywnie popularyzuje naukę i zaraża pasją udzielając licznych wywiadów oraz prowadząc wykłady. Wielokrotnie gościł też na polskich uczelniach, gdzie dzielił się ze studentami swoją ogromną wiedzą.
Jak myśli Roger Penrose? Co jego praca znaczy dla naukowców? Posłuchaj jak o Penros’ie opowiada jego polski kolega po fachu oraz bliski współpracownik prof. Maciej Dunajski w wywiadzie poniżej.
Materiały powstały w ramach Festiwalu Lema Bomba Megabitowa, którego Partnerem Merytorycznym jest Dell Technologies i Intel.